Als er één onderwerp is dat heel moeilijk bespreekbaar is, dan is het wel de erfenis, wanneer de eerste ouder is overleden en de andere ouder nog leeft, de zogenaamde langstlevende. Nog altijd is het zo in Nederland dat in de meeste gevallen geen testament wordt opgemaakt. In dat geval is er, wanneer er sprake is van een langstlevende ouder en tenminste één kind, sprake van “de wettelijke verdeling”. Deze wettelijke verdeling komt er kort gezegd op neer dat de nalatenschap van de eerst overledene als volgt wordt verdeeld. Alle bezittingen en schulden gaan naar de langstlevende en de kinderen krijgen een vordering op de langstlevende overeenkomstig hun erfdeel. Een vordering die voor de kinderen in de regel, er zijn uitzonderingen, pas opeisbaar is wanneer de langstlevende komt te overlijden. De langstlevende ouder merkt hier dus weinig van. En hier ontstaat het eerste misverstand. Vaak weet de langstlevende helemaal niet dat er sprake is van een vordering van de kinderen. Hij of zij weet niet beter dan dat alles voor de langstlevende is. En wanneer de kinderen de werkelijke situatie proberen uit te leggen stuit dit nogal eens op onbegrip. Soms ontstaat bij de langstlevende zelfs het gevoel dat de kinderen op hun geld uit zijn.
En dat zal ook best wel eens het geval zijn. Toch is het jammer, wanneer hier niet in alle openheid over kan worden gesproken want, daardoor wordt vaak van gunstige regelingen geen gebruik gemaakt.
Stel dat ook de langstlevende komt te overlijden. De kinderen krijgen dan de vordering uit de nalatenschap van ouder 1 en hun aandeel in de nalatenschap van de langstlevende. En omdat verkrijgingen krachtens erfrecht belast worden met erfbelasting volgt dan een dikke aanslag.
Zou nu na het overlijden van ouder 1 erkend zijn dat de kinderen een vordering hebben gekregen op de langstlevende, en zou hier tussen de erfgenamen een (niet-opeisbare) rente vergoeding zijn afgesproken, dan zal na het overlijden van de langstlevende zijn erfenis minder groot zijn, omdat daar eerst de rente aan de kinderen vanaf moet. Gevolg is dat er aanzienlijk minder erfbelasting betaald hoeft te worden. En dat is iets waar iedere belastingbetaler toch vrolijk van wordt. En dat is een voorbeeld van wat ook wel estate-planning wordt genoemd.
Aan het maken van dit soort rente-afspraken zijn meerdere voorwaarden verbonden. Het voordeel dat te behalen is per geval verschillend en afhankelijk van de omvang van de nalatenschap in verband met vrijstellingen die gelden en verschillende tarieven. Laat je dan ook goed adviseren alvorens je dergelijke afspraken maakt. Maar maak ze wel!
Alles over Erfrecht 