Sommige wetten zijn heel oud. Maar dat geldt niet voor ons huidige erfrecht. Dat dateert van 1 januari 2003. Wat betekent dit dan voor erfenissen die voor 2003 zijn open gevallen? Geldt dan het nieuwe erfrecht, of gelden de oude regels. Of is er overgangsrecht van toepassing.
Het antwoord op die vraag is niet zo makkelijk te geven. Een aantal vragen worden opgelost aan de hand van de “Overgangswet Nieuw Burgerlijk Wetboek” Als uitgangspunt geldt dat het nieuwe Wetboek van toepassing is, tenzij .En hoe kan het ook anders, die “tenzijtjes” leveren in de praktijk nogal eens de nodige problemen op.
Een voorbeeld? Je zult ongetwijfeld wel gehoord hebben van of gelezen hebben over de legitieme portie en de legitimaris. Wordt een erfgenaam onterfd, dan kan hij aanspraak maken op zijn legitieme portie. Onder het oude recht was de legitimaris erfgenaam en had hij ook allerlei rechten en bevoegdheden die de “gewone” erfgenamen hadden. De legitimaris kon zelfs de door de erflater aangewezen executeur buiten spel zetten. Onder het erfrecht vanaf 2003 is de onterfde legitimaris geen erfgenaam meer en heeft hij slechts een geldvordering op de nalatenschap.
Wat geldt er dan als de onterving plaatsvond in een testament dat onder het oude erfrecht, dus voor 2003, is opgesteld? In een later stadium kom ik daar uitgebreid op terug. Voor nu is het in ieder geval heel belangrijk te weten dat er twee soorten erfrecht zijn, het erfrecht van voor, en het erfrecht van na 1 januari 2003, en dat in een aantal gevallen de oude regels nog steeds van toepassing kunnen zijn.